Bijzonder Cuba

Veel mensen vragen ons hoe Cuba was. We willen dan niet meteen roepen dat het ‘fantastisch’ of ‘heerlijk’ was, omdat we toch ook wel wat mindere kanten hebben ervaren. Maar het was nu ook weer niet zo dat er helemaal niets aan was. En als we antwoorden dat het ‘bijzonder’ was, roept dat alleen nog maar meer vragen op. Gelukkig hebben we ons reisblog.

Communisme
Cuba is een prachtig land, met mooie natuur, heerlijke stranden en lieve mensen. Het was er zonnig en warm. Toch lijkt het helemaal niet op andere landen waar deze beschrijving voor opgaat. Dat komt grotendeels door de politieke achtergrond. Cuba is een communistisch land (zelf noemen ze het socialistisch), met een sterk bureaucratisch gecontroleerd economisch systeem.  Er is een embargo van de VS tegen Cuba, waardoor er geen handel mogelijk is tussen die twee landen. Ook veel andere landen mijden hierdoor de handel met Cuba. Cuba produceert zelf weinig. Het gevolg is dat er nauwelijks iets te koop is. Daarom rijden er bijvoorbeeld ook zo veel oldtimers en oude bussen. Voor ons een attractie, voor de Cubanen natuurlijk vrij schrijnend.

   

Dubbelklik op een foto voor een vergroting.

Attracties
Het toerisme is in opkomst, maar eigenlijk zijn er nauwelijks toeristische attracties. Of wat een attractie zou kunnen zijn, is niet ontsloten. Zo wilden wij regelmatig de natuur in, om tot de conclusie te komen dat er geen mogelijkheden waren voor bijvoorbeeld een wandel- of boottocht. Wat een mooi koloniaal stadje wordt genoemd, is eigenlijk een vervallen bende.

 

De meeste musea – als ze er al zijn – zijn van bedroevende kwaliteit. Er is sowieso weinig vertier; geen leuke televisieprogramma’s, geen Engelstalige boeken, bijna nergens internet. Floris en Jasmijn hebben regelmatig gevraagd: “Wat kunnen we hier doen?” Hoewel er ook regelmatig juist weer ongekend vermaak voor ze was.

 

Dubbelklik op een foto voor een vergroting.

Kopen, kopen
Cuba kent twee naast elkaar lopende economieën: eentje voor de Cubanen en eentje voor de toeristen. De Cubanen krijgen hun salaris in nationale peso’s en betalen daar ook mee. De toeristen moeten officieel alles in convertibele peso’s betalen, die gelijk is gesteld aan de Amerikaanse dollar. De verhouding is 1:24, dus 1 convertibele peso is 24 nationale peso’s. Als je als toerist iets wilt kopen dat in nationale peso’s is geprijsd, rekenen ze het om naar convertibele peso’s met zeer diverse koersen, soms 1:1. Iets kan je dan dus zo maar 24 keer zo veel kosten. Je moet dus zorgen dat je ook wat nationale peso’s hebt (door te wisselen), hoewel het lang niet door iedere Cubaan wordt geaccepteerd als je als toerist in nationale peso’s wilt betalen. Ze willen namelijk maar wat graag in het bezit komen van convertibele peso’s. Er zijn namelijk (qua assortiment nog steeds sobere) winkels waar je alleen maar in convertibele peso’s kunt betalen, waar je zaken als zeep of tomatensaus kunt kopen. In die winkels kochten wij af en toe koekjes. In het hele land was er telkens dezelfde keuze: roze apenkoekjes of bruine apenkoekjes. Er zijn op straat of vanuit de huizen af en toe ook wat snacks of drankjes te koop voor nationale pesos. Wij vermoeden dat de gemiddelde Cubaan flauw zou vallen als hij een Albert Heijn zou betreden.

 

Veel eten
Voor ons eten konden we terecht in de casas particulares (een soort B&B’s) waar we verbleven, in hotels of restaurants. Veel variatie was er echter niet, de inhoud van het ontbijt en het avondeten was werkelijk over hetzelfde. Goed brood moesten we ontberen. We hebben heel wat ochtenden oud geroosterd stokbrood voorgeschoteld gekregen. De kwaliteit van het eten werd echter ruimhartig gecompenseerd door de enorme hoeveelheid. Na een tijdje bestelden we twee of drie maaltijden in plaats van vier.

Bij de Cubanen thuis
De casas vonden wij leuke verblijfplaatsen, omdat je je middenin het Cubaanse leven begeeft. Je krijgt een kamer in het huis van een familie. Soms verhuren ze meerdere kamers en ontmoet je er dus ook andere toeristen. We konden de casas altijd gemakkelijk vinden, ze hebben allemaal hetzelfde teken op de pui. Soms waren ze vol, maar dan verwezen ze graag door naar familie of vrienden. De Cubaanse gastheren en – vrouwen zorgen voor je eten en kunnen de was voor je doen. En het is goedkoop: gemiddeld 20 euro per nacht voor een kamer voor ons alle vier.

Imposible! vond ze.

Dubbelklik op een foto voor een vergroting.

Alweer twijfelen
In zo’n kamer stonden dan vaak twee ‘grote’ bedden (lees: twijfelaars) voorzien van matrassen van een vaak belazerde kwaliteit. De oplossing voor het ruimtegebrek lijkt eenvoudig: allebei met een kind in een twijfelaar. Maar onze kinderen roteren in bed en duwen ons er dan gewoon uit. Echt.

Soms waren er slaapplekken te weinig, maar dat losten we op met de slaapmatjes die we voor de kinderen mee hadden genomen. Of eigenlijk maar met één matje, want Floris bleek absoluut niet in staat om op zo’n matje te blijven liggen: die eindigde gerust aan de andere kant van de kamer. Wie zich van onze vorige reis herinnert welke eisen wij stellen aan onze bedden, weet dat Cuba niet hoog heeft gescoord op het puntje nachtrust. En dan hebben we het nog niet eens over de muggen en over het nachtelijke lawaai: feestjes, fietstaxi’s met muziek uit de speakers, televisies, radio’s, roepende straatverkopers, honden, hanen. Vaak waren we blij dat het ochtend was. Gelukkig hebben Floris en Jasmijn hier geen last van gehad, die sliepen overal doorheen. Jammer was dat Denise voor vertrek al, maar ook de hele periode in Cuba, last had van hoest. Daar werden de toch al matige nachten niet beter van. In de laatste week kwamen er ook nog eens een voorhoofdsholte- en een dubbele oogontsteking bovenop. Dan snak je wel even naar de Nederlandse huisarts, van wie ze afgelopen dinsdag de verlossende antibiotica kreeg voorgeschreven.

Uitrusten
We besloten op de helft van de reis om vier nachten te boeken in een all inclusive resort op Cayo Santa Maria, een prachtig eiland met een poederwit strand en een turquoise zee waar voornamelijk Canadezen komen. Daar hadden we alle vier een eigen bed, met een heerlijk matras. Ondanks het entertainment viel het lawaai er reuze mee. Dat was dus echt even ‘bijslapen’ voor ons. Zoals we daar sliepen, zo had het de hele reis moeten zijn om ‘ja’ te kunnen antwoorden op de vraag of we lekker zijn uitgerust deze vakantie. Floris en Jasmijn genoten er vooral van de zwembaden en het speeltuintje. Er was ook een kidsclub, maar het enige vermaak dat we daar aantroffen, was personeel dat ons vroeg om eten voor hen te halen. Jammer genoeg was het eten er slecht verzorgd, terwijl het een tig-sterren resort was.

Que lindo!
Overdag konden we beter tegen geluid en vonden we (lees: Jasmijn) het juist heel leuk als er ergens iets mee te spelen of te dansen was.

  

Dubbelklik op een foto voor een vergroting.

Los hiervan trokken de kinderen al de niet aflatende, hartverwarmende aandacht van de Cubanen. De hele dag door hoorden we ‘Que lindo’ (wat mooi), ‘Que pelo rubio’ (wat een blond haar), ‘Que suerte’ (wat een geluk) en ‘Imaguas?’ (het Cubaanse woord voor tweeling), vaak voorzien van aanrakingen of kusgebaren. In de casas was het de mensen er alles aan gelegen om het Floris en Jasmijn naar de zin te maken, wat wij ervan vonden was niet relevant. Eén mevrouw maakte ons hoorndol met haar pogingen om de kinderen eten voor te schotelen dat ze wél zouden opeten, ondanks onze smeekbedes daarmee op te houden.

Op de achterbank
Het plan om het hele land te bereizen, moesten we bijstellen. Aan de wegen lag het niet. De kuilen konden we aardig omzeilen, de weg konden we ondanks de matige bewegwijzering meestal wel vinden (soms met wat hulp van omstanders) en de wegen waren ook nog eens vrij leeg, omdat maar weinig Cubanen een auto hebben. Maar autorijden met Floris en Jasmijn is nu eenmaal niet echt een feestje. Ook al voorzien we ze van genoeg speelgoed, op de een of andere manier zitten ze elkaar al na vijf minuten in de haren en dat houdt niet meer op. Aangezien wij niet in het bezit zijn van iPhones, iPads, Nintendo’s of andere verdovende middelen en er ook geen fan van zijn als urenlang vermaak voor de kinderen, moesten we de autoritten echt ‘doorstaan’. Eigen schuld, dikke bult ja.  Eigenlijk wisten we dit al, maar kennelijk hadden we het verdrongen. Omdat we uiteindelijk weer naar huis vlogen vanaf Havana, waar we ook waren aangekomen, moesten we elke afgelegde kilometer ook ooit weer terug.  Dus op een bepaald punt (Morón) besloten we niet nog verder oostwaarts te gaan maar in stapjes terug te keren richting Havana. Op zich had Tom ook wel gelijk toen hij zei dat de plaatsjes toch telkens ‘meer van hetzelfde’ waren.

Zo lief zijn ze dus niet voor elkaar op de achterbank

Bijzonder dus
Ja, we vonden het ‘bijzonder’ in Cuba. Zonder meer een hele belevenis. Het is een indrukwekkende samenleving, met erg lieve mensen, die zich dapper staande houden in verre van ideale omstandigheden.

We hebben mooie dingen gezien en leuke dingen gedaan. Helaas konden we lang niet alles wat we wilden doen of bezoeken. We hebben er veel plezier aan beleefd om (een klein beetje) deel uit te maken van het Cubaanse leven, maar we hadden graag wat afwisselender gegeten en wat beter geslapen.

Hebben we ervan genoten? Soms. Hebben we ervan gebaald? Soms. Vonden de kinderen het leuk? Meestal wel, vooral als we naar het strand, het zwembad of de speeltuin gingen (what else is new?). Hebben we veel beleefd? Zeker. Maar wat een voorrecht dat wij een eigen land hadden om naartoe terug te keren.

Advertentie